Głośno o pladze kleszczy, co robić na co uważać, co robić, a czego nie. Co powinniśmy o kleszczach wiedzieć? Jak się przed nimi ustrzec?
Kleszcze mogą przenosić czynniki chorobotwórcze wywołujące m. in. kleszczowe zapalenie mózgu, boreliozę i babeszjozę
Kleszcza można złapać w lasach (wzdłuż ścieżek dzikich zwierząt), na łąkach, w miejskich parkach i na działkach kleszcze nie spadają z wysoka – czyhają na niskich roślinach (trawy, krzewy) do wysokości jednego metra, znajdujemy je w górnych partiach ciała, ponieważ przez kilka godzin poszukują dogodnego miejsca do wczepienia się w skórę właściciele psów odbywający spacery ze swoimi pupilami mogą być bardziej niż inne osoby narażeni na ataki kleszczy kleszcza na skórze psa nie jest łatwo zauważyć, należy więc dokładnie przeglądać sierść i skórę zwierzęcia po spacerze pies (także kot) może przynieść kleszcze do domu na sierści – dzieci mogą stać się ofiarami tych pajęczaków po zabawach ze zwierzęciem nawet nie wychodząc z domu wczepionego kleszcza należy jak najszybciej usunąć (bez obracania) za pomocą pęsety lub odpowiedniego przyrządu bezzwłoczne usunięcie kleszcza minimalizuje ryzyko przeniesienia drobnoustrojów należy stosować odpowiednie środki odstraszające kleszcze u psów i kotów (preparaty na skórę, spraye, tabletki, obroże) zabezpieczanie zwierząt przed kleszczami przyczynia się do zmniejszenia zagrożenia domowników chorobami odkleszczowymi
w razie pytań, wątpliwości i potrzeby porady należy skonsultować się z lekarzem weterynarii
Borelioza
Borelioza jest najczęstszą chorobą odkleszczową u ludzi w Polsce. Jej przyczyną są bakterie – krętki Borrelia burgdoferi przenoszone przez kleszcza pospolitego, Ixodes ricinus, najpowszechniej występujący gatunek kleszczy na terenie naszego kraju. Wiele gatunków ssaków i ptaków pełni rolę rezerwuarów krętków, są więc źródłem Borrelia dla kleszczy.
Od klikunastu lat notuje się w Polsce wzrost liczby zachorowań na boreliozę, jest on szczególnie widoczny w ostatnim czasie.
W przebiegu boreliozy u ludzi zmiany chorobowe dotyczą skóry, ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, stawów oraz serca. Pierwsze objawy – charakterystyczna zmiana skórna – rumień wędrujący (erythema migrans) pojawia się od 3 do 30 dni po wkłuciu się kleszcza, wokół miejsca wkłucia. Rumień występuje u 60%-70% osób zakażonych.
Inne postacie choroby występują rzadziej, zazwyczaj od kilku tygodni do nawet kilkunastu miesięcy po zakażeniu.
Duże znaczenie w zapobieganiu boreliozie ma usunięcie kleszczy jak najszybciej po ich wkłuciu się w skórę, ponieważ kleszcz musi pozostać wczepiony przez co najmniej 16-24 godziny, żeby doszło do zakażenia krętkami Borrelia.
Kleszczowe zapalenia mózgu
Kleszczowe zapalenia mózgu (wczesnoletnie lub wiosenno-letnie zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych) jest najgroźniejszą chorobą ludzi przenoszoną przez kleszcze. Wywołuje je wirus z grupy Flawiwirusów przenoszony przez kleszcza pospolitego (Ixodes ricinus). Rezerwuarem wirusa jest wiele gatunków zwierząt dzikich i domowych – nietoperze, zające, sarny, dziki, lisy, owce, kozy, bydło oraz zwierzęta mięsożerne.
Przyczyną zakażenia człowieka, oprócz wkłucia kleszcza może być spożycie surowego mleka i jego produktów pochodzących od zakażonych krów, kóz lub owiec.
Liczba przypadków kleszczowego zapalenia mózgu u ludzi w Polsce
W większości przypadków po zakażeniu wirusem KZM występują nieswoiste objawy grypopodobne z gorączką, które w ciągu kilku dni somoistnie ustępują. W nielicznych przypadkach, po kilku-kilkunastu dniach gorączka pojawia się ponownie, a wraz z nią objawy neurologiczne.
Ryzyko przeniesienia wirusa KZM występuje natychmiast po wkłuciu się zakażonego kleszcza.